De kroket is nog steeds één van de populairste snacks in Nederland. Gemiddeld eet elke Nederlander nog altijd 25 kroketten per jaar, dat komt neer op bijna 450 miljoen kroketten! Reden genoeg om in de geschiedenis van de kroket te duiken. Of was het nu toch croquet(te)?
De kroket komt waarschijnlijk uit Frankrijk. Daar werd in 1705 een eerste recept neergeschreven in Le cuisinier royal et bourgeois, het kookboek van de kok van Lodewijk XIV. Het is het oudste, bekende recept van de vleeskroket. Al zag die er toch wat anders uit. Deze eerste zogenoemde croquet had namelijk de afmeting van een ei en de vulling werd zonder ragout bereid, maar wel gepaneerd, en vervolgens in reuzel gefrituurd.
De oudste Nederlandse kroketten dateren van 1830. In de 19e eeuw werd gaar restvlees verwerkt tot een gepaneerde kroket om het vlees langer te kunnen bewaren. In deze tijd was het een chic tussengerecht, maar in de Tweede Wereldoorlog evolueerde de kroket tot een echte snack. De rest is geschiedenis.
Er zijn doorheen de jaren ontelbaar veel varianten bijgekomen naast de alom bekende rundvleeskroket: goulashkroketten, kalfskroketten, kipkroketten, satékroketten, groentekroketten, kaaskroketten, aardappelkroketten en zelfs speculaaskroketten. Er is voor ieder van je gasten wat wils!
Tot 1996 bleef de kroket de meest verkochte snack in de Nederlandse snackbars en cafetaria's. Inmiddels heeft de frikandel die eerste plek overgenomen.
Kroket is de officiële spelling van de naam van de snack. Tot 1995 was croquet ook juist. Croquette is nooit een officiële spelling geweest in het Nederlands. Toch wordt croquet(te) wel degelijk door merken zoals Van Dobben en Kwekkeboom gebruikt in productnamen, als verwijzing naar de rijke geschiedenis van de snack én de merken.
Wie kroket zegt, zegt Van Dobben en Kwekkeboom. De twee merken van Van Geloven maken een belangrijk deel uit van de rijke kroketgeschiedenis.
Wanneer de (rundvlees)croquet Amsterdam verovert in 1945, is dat als een echte delicatesse die uit de hand gegeten wordt. Dat ontgaat slagersjongen Aat Van Dobben niet. Op 28 juni 1945 opende hij zijn eetsalon Van Dobben aan de Korte Regulierdwarsstraat en begon er croquetten te verkopen. Van Dobben maakt al sinds die tijd de iconische producten van slagerskwaliteit die je vandaag in jouw cafetaria of horecazaak serveert.
Niet veel later volgt Kwekkeboom. Henri Kwekkeboom had een patisserie winkel in Amsterdam en gebruikte zijn achtergrond om de bekende Kwekkeboom-receptuur - met een scheutje slagroom - te ontwikkelen.
Beide merken zijn uitgegroeid tot echte snack-iconen. Maar er zijn natuurlijk nog meer merken en soorten kroketten.
Bekijk ons assortiment kroketten →
Overal ter wereld zijn er verschillen in eetgewoonten en smaken, zelfs in ieder land zijn er regionale verschillen en/of voorkeuren, dit geldt ook voor de kroket. De oorsprong van de draadjesvleeskroket ligt in het Zuiden en is een zogenaamde ‘slagerskroket’. Deze kroket dankt zijn naam aan de structuur van het vlees dat als gegaarde “draadjes” in de ragout te vinden is.
De blokjesvleeskroket, een ‘patissierskroket’, vindt zijn oorsprong vooral in het Westen en met name Amsterdam. De naam zegt het al, het vlees is verwerkt als “blokjes” in de ragout. Hieronder kan je goed het verschil zien tussen de twee vleeskroketten:
Nog steeds zijn er regionale verschillen in Nederland, in regio Amsterdam heeft men nog steeds de voorkeur voor de zogenaamde blokjesvleeskroket en hier kiest men keer op keer voor Van Dobben. In het Zuiden is de draadjesvleeskroket nog steeds het populairst. Tegenwoordig zien we dat de Kroketterij De Bourgondiër steeds vaker overal in het land verkrijgbaar is bij de betere cafetaria’s en horecagelegenheden.
Hieronder kan je de verschillen zien tussen de drie merken die in dit artikel aan bod komen:
| Van Dobben | De echte Kwekkeboom | Kroketterij De Bourgondiër | |
|---|---|---|---|
| Smaak | Een rijke rundvlees- en bouillonsmaak | Kruidig, beetje pittig, maar tegelijk zacht en romig | Volle, romige rundvleessmaak. De smaak van het zuiden |
| Vorm | Kort & dik | Lang & smal | Lang & dik |
| Vlees | Blokjes | Blokjes | Draadjes |
| Vulling | Licht en romig | Kruidige ragout, met scheutje slagroom | Smeuïg, romige, iets donkerde ragout |
| Korst | Dunne, knapperige korst | Krokante korst door een extra laagje paneer | Grove, krokante korst |
Elk merk heeft eigen recepten, maar de gemiddelde kroket heeft een lengte van ongeveer 10,5 centimeter en een diameter van ongeveer 3 centimeter. Dat kan beter, dachten we bij Van Dobben.
In 2007 werd de grootste kroket ooit op het Rembrandtplein in Amsterdam gebakken door Van Dobben. De kroket had een lengte van ruim 1,3 meter en een gewicht van 250 kg. Om deze reuzencroquet te bakken is 1.200 liter frituurvet gebruikt (omgerekend 600 flessen frituurvet) en een takelwagen om de kroket in een speciale container te plaatsen die voor deze gelegenheid werd omgetoverd tot een frituurpan (van twee meter bij anderhalf!).
Dat kroketten en Nederland bij elkaar horen, vond ook Jan-Peter Balkenende. De voormalige minister-president voerde in 1993 een motie in bij de gemeente van Amstelveen, die bepaalt dat de gemeenteraadsleden recht hebben op een kroket als de raadsvergadering tot na 23.00 uur duurt. De motie werd aangenomen en bestaat nog steeds, en niet enkel in Amstelveen. Verschillende Nederlandse gemeenten volgden het voorbeeld.
De Nederlandse overheid komt trouwens vaker terug in de geschiedenis van de kroket. Zo werd in de periode net na de Tweede Wereldoorlog, bepaald dat een croquet van 50 gram maar maximaal 55 cent mocht kosten.
Sinds 2014 wordt elk jaar op 9 oktober 'Nationale Krokettendag' gevierd. Op die dag verscheen 'Het Krokettenboek' van culinair journalist Johannes van Dam.
Er zijn ontzettend veel soorten kroketten op de markt. In ons uitgebreide assortiment vind je de lekkerste kroketten en populairste merken voor professionals.